Czy każdy, kto ma polisę OC jest chroniony? Dlaczego OC jest obowiązkowe? Od czego zależy wysokość odszkodowania z OC?
Czy polisa OC zawsze działa? Od czego zależy wysokość odszkodowania z OC?
Dlaczego ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów jest obowiązkowe?
Już dawno ustawodawca stwierdził, że w dobrze pojmowanym interesie społecznym jest uwolnienie wszystkich uczestników ruchu drogowego od strachu przed finansowymi skutkami szkód komunikacyjnych. Wypadki drogowe zdarzają się codziennie. Ilość pojazdów oraz powszechność z ich korzystania, a do tego ryzyko, jakie niesie za sobą ta powszechność, skłoniła do nałożenia na wszystkich posiadaczy pojazdów obowiązku wykupienia polisy OC. Całość reguluje USTAWA z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. W przeciwnym wypadku, za każdym razem gdybyśmy wyjeżdżali pojazdem na drogę, balibyśmy się finansowych skutków zdarzeń drogowych. Z jednej strony o to, że potencjalny sprawca zdarzenia nie będzie wypłacalny, gdy uszkodzi nasze mienie lub ciało, z drugiej strony, że sami będziemy zmuszeni do pokrywania szkód, które wyrządzimy prowadząc pojazd. Obowiązkowość ubezpieczenia zdjęła ten strach ze wszystkich uczestników ruchu. Nie oznacza to, że każdy kto ma polisę jest chroniony.
Liczba wypadków w Polsce maleje
Liczba pojazdów na drogach stale rośnie. W 2012 roku w Polsce było zarejestrowanych ponad 24 mln pojazdów silnikowych, a w 2021 już ponad 34 mln takich pojazdów. Ilość wypadków na szczęście maleje. W 2012 roku liczba wypadków zgłoszonych na policję to ponad 37 tysięcy, a w 2021 roku to niecałe 23 tysiące. W 1997 roku było 7 311 osób zabitych na polskich drogach, W 2012 – 3571 osób, a w 2021 roku – 2245 osób. Rannych w 1997 roku było ponad 83 tysiące, w 2012 roku ponad 45 tysięcy a w 2021 mniej niż 27 tysięcy. Więcej statystyk możesz przeczytać w Raporcie Komendy Głównej Policji.
Od czego zależy wysokość odszkodowania z OC?
Na wysokość wszystkich wypłaconych kwot przez ubezpieczyciela składają się nie tylko wszystkie szkody majątkowe, takie jak uszkodzone pojazdy, budynki, infrastruktura drogowa i inne mienie. W wyniku zdarzenia może dojść do uszkodzenia ciała lub śmierci innych uczestników ruchu drogowego. W takim przypadku wszystkie odszkodowania i świadczenia mogą sięgać nawet milionów złotych. Wynika to z faktu, że w przypadku, gdy w zdarzeniu dochodzi do uszkodzenia ciała lub śmierci, poszkodowani lub ich rodziny mogą się ubiegać o np. dożywotnią comiesięczną rentę. Art. 36 ustawy wskazuje, że suma gwarancyjna w polisie OC, w przypadku szkód na osobie, nie może być niższa niż 5 210 000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia. W przypadku szkód w mieniu to 1 050 000 euro. Mamy przykłady szkód, gdzie nawet tak wielka suma gwarancyjna uległa wyczerpaniu ze względu na dużą liczbę poszkodowanych. Jeżeli chcesz zweryfikować otrzymane odszkodowanie z OC – w szczególności jego wysokość i kompletność – dobrze jest sprawdzić to z udziałem fachowców i profesjonalistów, których ma w swoich szeregach np. kancelaria odszkodowawcza
Kiedy OC nie chroni kierowcy, który wyrządził szkodę?
Reguluje to Art. 43 ustawy, który mówi, że zakładowi ubezpieczeń oraz Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu, w przypadkach określonych w art. 98 ust. 2 pkt 1, przysługuje prawo dochodzenia od kierującego pojazdem mechanicznym zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych odszkodowania, jeżeli kierujący:
1) wyrządził szkodę umyślnie, w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości albo po użyciu środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii;
2) wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa;
3) nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie życia ludzkiego lub mienia albo o pościg za osobą podjęty bezpośrednio po popełnieniu przez nią przestępstwa;
4) zbiegł z miejsca zdarzenia.
Oznacza to w praktyce, że poszkodowani otrzymają odszkodowanie za wszystkie szkody, ale kierujący pojazdem otrzyma od ubezpieczyciela wezwanie do zwrotu całego odszkodowania. Rozpatrzmy wszystkie te przypadki osobno:
Umyślne wyrządzenie szkody
Kiedy ktoś umyślnie – np. w złości swoim pojazdem doprowadza do szkody. Internet jest pełen takich przykładów, gdzie kierowca celowo niszczy cudze mienie.
Alkohol i inne środki
Prowadzenie pojazdów po spożyciu alkoholu, oprócz kar z tym związanych oraz oczywistej negatywnej oceny moralnej, niesie za sobą ogromne ryzyko finansowe. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości co do swojego stanu promilowego – nigdy nie siadaj za kółko. Odpowiedzialność z OC jest bardzo szeroka i wcale nie musi być Twojej winy, żebyś załatwił się finansowo do końca życia. Niechlubny rekordzista ma do zapłaty ponad milion złotych.
Posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa
Większość myśli, że chodzi to o to, że złodziej pojazdu nie jest chroniony. Tak, to prawda, ale zakłady ubezpieczeń jednak szerzej to rozumieją. Jeżeli ktoś, bez Twojej wiedzy i zgody poruszał się Twoim samochodem, to gdy ubezpieczyciel się o tym dowie, obciąży kierowcę wypłaconym odszkodowaniem. Klasyczny przykład – mechanik, który po pracy używa pojazd klienta do prywatnych celów, lub dorosły syn, który „kradnie” samochód ojca na parę godzin, a potem chcąc być postrzeganym za skruszonego, po wypadku zeznaje policji, że samochód wziął bez wiedzy i zgody ojca. Takie obciążające siebie zeznanie to ogromny prawny błąd. Skutki finansowe, jakie za sobą niesie takie zeznanie, mogą być dotkliwe.
Jazda bez uprawnień
Jeżeli ktoś nie posiada prawa jazdy, to musi się liczyć z tym, że w przypadku, gdy wyrządzą szkodę ruchem takiego pojazdu, zastaną obciążeni wypłaconymi kwotami. Dlatego, gdy komuś policja lub sąd cofnie czasowo uprawnienia, nie powinien on wsiadać za kółko. Niektórzy chojracy cwaniakują i powtarzają jak mantrę, że zabrali mi dokument, a nie umiejętności. Rekordziści jeżdżą bez prawa jazdy po kilka lat myśląc, że grozi im tylko mandat. Taka jazda może skończyć się wyrokiem finansowym rujnującym całe życie. Innym przykładem jest jazda motocyklem.
Jakim motocyklem mogę jeździć posiadając prawo jazdy kategorii B?
Posiadacze praw jazdy kategorii B od 2014 roku mogą poruszać się też motocyklami o pojemności silnika do 125 cm3. To prawda, ale nie cała. Ich moc nie może przekraczać 11kW czyli 15 KM. To nadal nie wszystko. Kierujący takim motocyklem, muszą posiadać uprawnienia kategorii B co najmniej od 3 lat. Należy też pamiętać, że te zapisy obowiązują w Polsce. W niektórych krajach, kategoria B upoważnia do poruszania się motocyklami o pojemności silnika do 50 cm3.
Zbiegnięcie z miejsca zdarzenia
Chodzi o sytuację, gdzie ktoś doprowadza do zdarzenia i odjeżdża. Ustawodawca wprowadził taki zapis między innymi po to, aby uniemożliwić ukrywanie tożsamości lub/i stanu trzeźwości potencjalnych sprawców. Bardzo słuszny zapis, ale wiele osób uczciwych i trzeźwych padło jego ofiarą. Klasyczny przykład szkody parkingowej. Ktoś nieświadomie zahacza o inny samochód i odjeżdża z parkingu. Wszystko rejestruje kamera monitoringu. Poszkodowany otrzymuje odszkodowanie z OC sprawcy, a sprawca regres. Każdego to może spotkać w przyszłości. Większość nie wie, że może się uwolnić od zapłaty za taki regres. Jak to zrobić? Zapisz się na nasz Newsletter TUTAJ, a wraz nim dostaniesz wskazówkę jak to zrobić w przyszłości. Czasem jest tak, że wiemy, że wyrządziliśmy szkodę „parkingową”. Co należy wtedy zrobić, aby być w zgodzie z prawem i być chronionym z polisy OC?
Co zrobić, gdy zarysujesz komuś pojazd na parkingu?
- Włóż za wycieraczkę pojazdu poszkodowanego kartkę z treści: „w dniu …. o godzinie ….uszkodziłem ten pojazd. Proszę o kontakt w celu spisania oświadczenia Jan Iksiński tel: ….”
- Zrób zdjęcie uszkodzeń swoich i poszkodowanego.
- Zrób zdjęcie całego pojazdu poszkodowanego tak, aby był widoczny nr rejestracyjny.
- Zrób zdjęcie karteczki za wycieraczką, aby treść była widoczna.
Teraz spokojnie możesz odjechać. Nikt Cię nie posądzi o zbiegnięcie z miejsca zdarzenia.
Kiedy odszkodowanie wypłaci Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny?
Reguluje to Art 98 ustawy, i nakłada na fundusz zapłatę za następujące szkody:
- na osobie, gdy szkoda została wyrządzona w okolicznościach uzasadniających odpowiedzialność cywilną posiadacza pojazdu mechanicznego lub kierującego pojazdem mechanicznym, a nie ustalono ich tożsamości;
- w mieniu, w przypadku szkody, w której równocześnie u któregokolwiek uczestnika zdarzenia nastąpiła śmierć, naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, trwający dłużej niż 14 dni, a szkoda została wyrządzona w okolicznościach uzasadniających odpowiedzialność cywilną posiadacza pojazdu mechanicznego lub kierującego pojazdem mechanicznym, a nie ustalono ich tożsamości. Naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia powinny zostać stwierdzone orzeczeniem lekarza, posiadającego specjalizację w dziedzinie medycyny odpowiadającej rodzajowi i zakresowi powyższych naruszeń czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia. W przypadku szkody w pojeździe mechanicznym świadczenie Funduszu podlega zmniejszeniu o kwotę stanowiącą równowartość 300 euro, ustalaną przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski obowiązującego w dniu ustalenia odszkodowania;
- na osobie, w mieniu, w mieniu i na osobie, gdy:
a) posiadacz zidentyfikowanego pojazdu mechanicznego, którego ruchem szkodę tę wyrządzono, nie był ubezpieczony obowiązkowym ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych,
b) posiadacz zidentyfikowanego pojazdu mechanicznego, którego ruchem szkodę tę wyrządzono, zarejestrowanego za granicą na terytorium państwa, którego biuro narodowe jest sygnatariuszem Porozumienia Wielostronnego, nie był ubezpieczony obowiązkowym ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, a pojazd mechaniczny był pozbawiony znaków rejestracyjnych, bądź znaki te nie były, w momencie zdarzenia, przydzielone temu pojazdowi przez właściwe władze,
Oznacza to, że gdy ktoś na parkingu uszkodzi Twój pojazd i odjedzie bez śladu, odszkodowanie możesz otrzymać jedynie ze swojego dobrowolnego ubezpieczenia Auto Casco
Prowadzisz inny pojazd niż swój?
Za każdym razem, gdy wsiadasz jako kierowca do innego pojazdu niż swój – sprawdź, czy posiada polisę OC. Najprościej możesz to zrobić klikając na LINK i wpisując jego nr rejestracyjny. Dlaczego warto to robić? Ponieważ z analizy UFG (Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego) większość posiadaczy pojazdów, którzy mieli przerwę w posiadaniu polisy OC, nie wiedziała o tym. Dowiedziała się dopiero w dniu wezwania. Najbardziej poukładani i uczciwi ludzie czasem popełniają błędy. Jedną z najczęstszych przyczyn przerw w OC, są niewłaściwie zapłacone drugie raty (zbyt niskie), które powodują brak automatyzmu wznowienia polisy. Więcej na temat przyczyn przerw w OC i kar możesz przeczytać TUTAJ .
Podsumowując
Nie ma ubezpieczeń od wszystkiego. Nawet jeśli myślisz, że jesteś z każdej strony w porządku, może się wydarzyć coś takiego, że i tak zapłacisz za wyrządzoną szkodę. Jesteś trzeźwy, masz prawo jazdy, jedziesz własnym pojazdem, masz ważną polisę OC, jedziesz zgodnie z przepisami. Przez nieuwagę wymuszasz pierwszeństwo i zderzasz się z innym pojazdem. Pojazd zaczyna się palić. Na szczęście szybka akcja ratunkowa i oprócz spalonego ładunku i trochę nadpalonego pojazdu nikomu się nic nie stało. Czy wiesz, że jeśli wskutek tego zdarzenia dojdzie do utraty gotówki, dokumentów lub biżuterii, to Twoje OC nie działa? Mówi o tym Art. 38 pkt. 1 ppkt. 3 ustawy: Zakład ubezpieczeń nie odpowiada za szkody polegające na utracie gotówki, biżuterii, papierów wartościowych, wszelkiego rodzaju dokumentów oraz zbiorów filatelistycznych, numizmatycznych i podobnych.
Interesujące? Udostępnij!